පාරමී පිරූ රජතුමා - රාජාවලිය XIV

ඉතින් අපි පහුගිය රාජාවලිය ලිපිය නතර කලේ  ඛුජ්ජනාග රජතුමා ලඟින්.  ක්‍රි. ව. 195 දී මේ රජතුමා , ඔහුගේම සොහොයුරා වන "කුඩා නාග/කුන්ච නාග"   අතින් ජීවිතක්‍ෂයට පත් වෙනවා. සොහොයුරා මරා රජ වන කුඩා නාගට රජකම් කරන්න ලැබෙන්නේ ක්‍රි. ව. 196 වන තෙක් පමණයි. කුඩානාග ගේ බිරිඳගේ සොහොයුරා (මස්සිනා) වන "සිරි නාග" රජුට විරුද්ධව කැරළි ඇති කර රජු ගේ බලය බිඳ සිහසුන ලබා ගන්නවා. මේ සිරිනාග රජතුමා අවු 19 ක් (ක්‍රි. ව. 215 තෙක්) ලක්දිව රජකම් කරනවා. 

සිරිනාග රජුගේ මරණයෙන් පස්සේ රජ වෙන්නේ ඔහුගේ පුත්‍රයා වන "වෝහාරිකතිස්ස" රජතුමා (ක්‍රි. ව. 215 - 237). මෙතුමා විසින් එතෙක් පැවති "අත් පා කපා දැමීම" වැනි දැඩි දඬුවම් ක්‍රම ඉවත් කළ නිසාත් නීතිය පිලිබඳ මනා අවබෝධයකින් පසු වූ නිසාත් "වෝහාරික (සාධාරණ) " නම් උපසර්ගය ලැබුනාලු. ඔහු විසින් මහායාන පොත් පත් විශාල ගණනක් ගිනි බත් කර ඇති අතර ථේරවාද දහමට ලොකු අනුග්‍රහයක් දැක්වුවා ලු. රජතුමා රටටත් බුදු සසුනටත් වැඩ කරන අතරෙදි, රජ බිසවයි රජුගේ සොහොයුරා වන "අභයනාග" යි එකතු වෙලා තවත් වැඩක් පටන් අරගෙන. අසම්මත ආදර සම්බන්ධයක්...

මේ ගැන රජතුමාට ආරංචි වෙන්න වැඩි කලක් ගිහින් නැහැ. ඉතින් අභයනාග කළේ රජුට විරුද්ධව සේනා සංවිධානය කරන අදහසින් ඉන්දියාවට පලා යාම. ඒ අතරෙදි අභයනාගගේ මාමා කෙනෙකු වූ "සුබදේව" ගේ ආධාරයෙන් රටේ ජනතාව රජතුමා කෙරෙහි කළකිරවන්න ත් ඔහු වග බලා ගත්තා. මේ විදියට උපක්‍රම යොදපු අභයනාග ඉන්දියාවෙන් සේනාවක් රැගෙන විත් ලේසියෙන්ම සිහසුන ජය ගත්තා වගේම බිසවත් සමග මලය දේශයට පලා යමින් සිටි තමන්ගේ සොහොයුරා ජිවිතක්ෂයට පත් කර බිසව තමාගේ මෙහෙසිය බවට පත් කර ගන්නවා. 

අභයනාග රජතුමා ඔය විදියට අවුරුදු 8 ක්  (ක්‍රි. ව. 237 - 245) රජ කම් කරනවා. ඉන් පසුව රජ වෙන්නේ වෝහාරිකතිස්ස රජු ගේ පුත් "සිරි නාග II" (ක්‍රි. ව. 245 - 247). මිට පෙරත් සිරිනාග කෙනෙක් රජ කළ නිසා හඳුනා ගැනීමේ පහසුව සඳහා අපි සිරි නාග II වශයෙන් හැඳින්වූවාට ඔහුගේ නමට ඉලක්කමක් ඇතුළත් නොවන බව සැලකිය යුතුයි :) මින් පසුවට ද මේ ආකාරයට රජවරුන් නම් කිරීම දක්නට ලැබෙන බවද කිව යුතුයි. සිරිනාගII මිය ගිය පසු රජ වෙන්නේ ඔහුගේ පුත් "විජය කුමාර" (ක්‍රි. ව. 247 - 248). 

                                              ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

මේ අතරෙදි තමයි මහියංගනයෙන් "සංඝතිස්ස", "සංඝබෝධි" සහ "ගෝඨාභය" නම් ලම්භකර්ණ කුමාරවරු තිදෙනෙක් රාජ්‍ය සේවය සඳහා අනුරාධපුරට පැමිණෙන්නේ. ඔවුන් එන අතරමගදී ඔවුන්ගේ අඩි ශබ්දය අසූ අන්ධ අනාවැකි කියන්නෙක් ප්‍රකාශ කරාලු මේ අය අනාගතයේ ලක්දිව රජ වෙන බව. මේ තිදෙනා විජය කුමාර රජුගේ ඉතාමත් විශ්වාසවන්ත සේවකයින් බවට පත් වෙලා කටයුතු කරන අතරෙදි සංඝතිස්ස කුමරු විසින් රජු මරා රජකම ලබා ගත්තා ලු. මෙහෙම අධර්මිෂ්ට විදියට රජ වුනු සංඝතිස්ස ට රජකම් කරන්න ලැබෙන්නේ අවුරුදු 4 යි (ක්‍රි. ව. 252 තෙක්). ඔහු ජම්බු කෑමේ ලොල් වූ අතර ප්‍රදේශ වාසින් විසින් ජම්බු වලට වස දමා දීමෙන් ඔහු මරණයට පත් වෙනවා. 

මී ලඟට රජකම හිමි වෙන්නේ ඔවුන්ගෙන් දෙවනියා වූ සංඝබෝධි ට. අපි "සිරි සඟ බෝ" රජතුමා (ක්‍රි. ව.252 - 254) නමින් හඳුන්වන්නේ ඔහු තමයි. මෙතුමා ඉතාමත් දැහැමි වගේම සංවේදී රජ කෙනෙක්. මරණ දඬුවම හිමි වුන හිර කරුවන් පවා නිදහස් කරලා යවන්න තරම් ඔහු සංවේදී උනා ලු. නමුත් අති සංවේදී කම රජ කෙනෙකුට ගැළපෙන දෙයක් නෙමෙයි. මේ අතරෙදි තමයි ඔවුන්ගෙන් තුන්වැන්නා වූ ගෝඨාභය කුමාරයා බල තණ්හාවෙන් සිරි සඟ බෝ රජුට විරුද්ධව කැරළි ගසන්නේ. රජතුමා කරන්නේ යුද්ධයක් ඇති වුවහොත් රට වැසියා නිකරුනේ මැරෙන බව සිතා රජකමත් සිහසුනත් සියල්ල අතහැර වන වැදීම. ගෝඨාභය ට රජකම ලැබුනත් ඔහු එයින් සෑහීමකට පත් වෙන්නේ නැහැ. සිරි සඟ බෝ රජුගෙන් කෙදින හෝ අනතුරක් වෙන එක වළක්වන්න ඔහුට උවමනා වෙනවා. ඒ නිසා සිරිසඟබෝ රජුගේ හිස ගෙනෙන කෙනෙකුට ත්‍යාගයක් දෙන බව කියා රට පුරා අඬබෙර ගසනවා. මේ නිසා මිනිස් හිස් රැගත්  දහස් ගනන් මිනිසුන් දිනපතා රජ මාලිගය ට විත් එය සිරිසඟ බෝ රජු ගේ බව පවසන්න පටන් ගන්නවා. 

එක දවසක් වනය හරහා යන දුගියෙකුට දකින්න ලැබෙනවා ගසක් යට ඉඳගෙන තවුස් දම් පුරන කෙනෙක්. ඔහු තමාගේ බත් පතෙන් කොටසක් තවුසා ට දී සිරිසඟ බෝ රජුගේ හිස සම්බන්ධ පුවතත් ඔහුට පවසනවා. ඉතින් අර තවුසා වෙන කවුරුත් නෙමෙයි, සිරිසඟ බෝ රජතුමා. තමා නිසා සිදුවන මිනිස් සංහාරයෙන් කම්පා වූ ඔහු දුගියාට හිස දන් දෙන්න තීරණය කරනවා. හිස තමා ගේ යයි පිළිගැනීමට ගෝඨාභය රජු මැලි වුනොත් හිස අහසට විසි කරන්නත් එවිට හිස අහසේ රැඳෙන බවත් පවසා දුගියාට හිස දන් දෙනවා.  මෙය, මතු බුදුවරයෙක් දාන පාරමිතාව පිරූ අවස්ථාවක් හැටියට බෞද්ධයින් විසින් විශ්වාස කරනු ලබනවා. මේ හිස දන් දීම සිද්ධ වුනේ අත්තනගල්ල විහාරය පිහිටා ඇති තැන බව සමහරු පවසන අතර තවත් සමහරු පවසන්නේ එය සිදු වුනේ හත්තිකුජ්ජි විහාරය ඇති තැන බවයි. 

ඉන් පස්සේ ගෝඨාභය රජතුමා අවුරුදු 13 ක් (ක්‍රි. ව. 254 - 267) රජකම් කළා ලු. අපි ඊ ළඟ රාජාවලිය ලිපියෙන් කතා කරමු ගෝඨාභය රජුගේ පරපුර ඉදිරියට යන හැටිත්, ජනතාව දේවත්වයෙන් ඇදහූ රජ කෙනෙක් ගැනත්.