බලු බළල් ඉතිහාසය

සත්තුන්ගේ කතා නම් කොච්චර ලිව්වත් එපා වෙන්නේ නැත. ලඟදී සුරතල් සතුන්ගේ ලිපියක් දැක්කේ නැති නිසාත් අපේ ගෙදරත් සතුන් සම්බන්ධයෙන් හොඳවයින් හිස්ට්‍රියක් ඇති නිසාත් ඒ ගැන ලියන්නට සිතුනි.

මගේ මුල්ම සුරතලා වූ හිච්චා ගැන මීට කලින් ලියා ඇත. ඒත් ඌ හිටියේ ගමේ, සීයාගේ ගෙදරය.  ඌ හැර දමා අපිට යන්නට සිදු වුනේ තාත්තාට තිස්ස මහාරාම ට මාරුවක් ලැබීම නිසාය. තිස්ස මහාරාමේ සිටින තුරාවට කිසිම සිවුපා සතෙක් අපේ ගෙදර නොහිටියත් තාත්තා විසින් සීලිමේ රැඳවූ ෆාලීස් රස්ක් පෙට්ටියක ගේ කුරුළු පවුලක් වාසය කළා මට මතකය. මිදුලේ විශාල කූඩුවක සිටි ලව් බර්ඩ්ස් ලා රොත්තත්,  දිනක් අපි ගමේ ගොස් පැමිණෙද්දී කූඩුවට කඩා වැදුනු ගැරඬියෙකු කර තිබූ සංහාරයත් මට මතකය. ඒ ඇරෙන්න ආරක්ෂාවට කියා කිසිම බල්ලෙක්වත්, මීයන් ඇල්ලීමට කියා කිසිම බළලෙක් වත් ගෙදරට නොගෙනාවේ අම්මාගේ බලවත් අකමැත්ත නිසා විය යුතුය. අපේ අම්මා ආදරයෙන් ඉවසූ සතෙක් සිටී නම් ඒ හිච්චා පමණි.

නැවතත් තාත්තාට ලැබුණු මාරුවක් නිසා තිස්සමහාරාම ජිවිතයට ආයුබෝවන් කියා අපි  පැමිණියේ හම්බන්තොට, මාතර දිස්ත්‍රික් මායිමේ පිහිටි කඳු වලින් වටවූ මිටියාවතක් වැනි ගමකට ය. එය මට කටුරොද ගම සිහි කරවන බැවින් ද, ඒ ගමේ නමත් බොහෝ දුරට "කටුරොද" ට සමාන බැවින්ද මම ඒ ගමට ඉදිරියේදී "කටුරොද" කියාම කියමි. අපේ පළමු සිවු පා සුරතලා අපේ ගෙදරට පැමිණියේ කටුරොද දී ය.

තාත්තාගේ ඔපීසියේ වැඩ කරන රත්නේ මාමා ගේ ගෙදර ගිය විටෙක තැඹිලි පාට නාටු පූස් පැටියෙක් කිරි වීදුරුවක් තොල ගානවා දුටිමි. ඒ කවුරු හෝ පාර අයිනේ තබා ගොස් තිබූ එකෙකු බව රත්නේ මාමාගේ නැන්දා කීවාය. අන්තිමේදී ඌ ඕනා බව කියා අම්මාගේ අකමැත්ත ඉදිරියේ නහයෙන් ඇඬූ මගේ අභිමතාර්ථය ඉටු විය. මාරි පෙට්ටියක හිල් හිල් කපා එයට පූස් පැටියාව ඔබා මා අතට දුන්නේ රත්නේ නැන්දාය. රටක් රාජ්ජයක් ලැබුනා සේ ඌව ගෙදර ගෙනා මම ඌ ට "චූටි" යයි නමක්ද තැබීමි. ඌ ගෙන ඒමට මුල් උන නිසා මල්ලිලාගෙන්ද මට ලැබුනේ අප්‍රමාණ ප්‍රසාදයකි. තාත්තාගෙන්ද නිහඬ ප්‍රාදයක් හිමි වූ බව කිව යුතුය :). ඌ ටිකක් ලොකු වන තෙක් රෑට වාසය කළේ අපේ නිල නිවසේ කුස්සියේ නිසා, උගේ බහිස්රාවී අවශ්‍යතා සඳහා යොදා ගත් වැලි තාච්චිය දිනපතා අස් කිරීමට අපි වග බලා ගත්තේ බැඳ ගත්ත බෙරේ ගැසිය යුතු නිසාය.

කල් යත්ම චූටි ගේ නාටු ගතිය අඩුවී හොඳින් වැඩුණු බෝල බළලෙකු බවට පත්විය. අපේ ගෙදරට දෙවැනි සුරතලා එන්නේ මේ අතර වාරයේය. කුමක් හෝ වැඩක් කරගන්නට කාර්යාලයට පැමිණි "දම්පහල" ප්‍රදේශයේ අයෙක් අපේ නිල නිවසේ මිදුලට ත් ගොඩ වැදුනේ අමුත්තෙකුද අතැතිව ය. ඒ අමුත්තා දවස් ගණනක වයස දෙමුහුම් බලු පැටියෙකි (ඔහු කිව්වේ එහෙමය. ඇත්තෙන්ම එය සැබෑවක් විය යුතුය). ඌ ට තිබුනේ දිලිසෙන කළු පැහැයකි. ගෙල, පපුව හා නැට්ටේ අග පමණක් සුදු ය. අඟල් 2 ක් පමණ දිග මයිල් ය. ලස්සනේ බැරිය. මෙවර අම්මාගේ කැමැත්ත ජය ගන්නට අපි තිදෙනෙක්ම වූ නිසා වැඩේ ඉක්මන් විය. තාත්තාද අම්මා ඉදිරියේ බොරු නොකැමැත්තක් පෙන්නුවාට හිත යටින් එක පයින් කැමති බව දන්නේ මමය. අන්තිමේදී බලුපැටියා ට 500 ක් ද ඌ ට පෙව්වා යයි කිවූ ඇන්කර් පැකට්ටුවට ත් ඇතුළුව 600 ක් ගෙවා ඌ අපේ බාරයට ගත්තෙමු.

උගේ නම "ඩිකී" ය. ඌ හරිම හුරතල් සෙල්ලක්කාරයෙකු විය. චූටි නම් ඩිකී ගේ පැමිණීමට එතරම් මනාපයක් දැක්වූයේ නැත. චූටි දකින විට ඩිකී සෙල්ලමට සැරසුනත් චූටි කළේ නියපොතු පුප්පා හයියෙන් පිඹීම ය. ඒ වෙලාවට ඩිකී උගේ දිහා බැලුවේ "ඇයි වදේ, මම අහවල් එකක් කරාටද?" අසන්නාක් මෙනි. මේ කාලයේදී (අවු. 8 දී) මට ගමේ පාසලෙන් අස් වී ප්‍රසිද්ධ බාලිකා පාසලක ට යාමට සිදු වූ බැවින් මට නේවාසිකාගාරයේ  නතර වීමට සිදු විය. මම ගෙදර එක්ක නොඑන සති අන්තවල ගෙදර අය පැමිණ මා බලා යාම සිරිතකි. එවිට මම විමසන්නේ ඩිකී ගැනය. දවසක් ඩිකී දැන් ලොකුදැයි මල්ලිගෙන් ඇසූ විට ඔහු කීවේ "ඔව්, දැන් ඌ ට කකුලක් උස්සලා චූ දාන්නත් පුළුවන්" යනුවෙනි.

අපේ තාත්තාට ඉන්පසු මාරුවක් ලැබෙන්නේ හම්බන්තොට ටය. චූටි ද ඩිකී ද අප සමග හම්බන්තොට ආහ. වෙනදා සති අන්ත වල කටුරොද යන මම ඉන්පසුව සති අන්ත වල ගියේ හම්බන්තොට ය. කාර්යාලය ද නිල නිවස ද පිහිටා තිබුනේ මුහුද ට ඉතාමත් නුදුරෙනි. තනිවම බීච් ගොස් වතුරේ නටා වැලි දවටාගෙන ගෙදර ඒම ඩිකී ගේ සිරිතක් බවට පත් විය. එහෙත් උගේ දඩාවතේ යාම ඌටම නරකට හිටියේ ය. ටවුමේ බලු රැළ ට වැටී මොකක්දෝ ලෙඩක් හදාගෙන එයින්ම උගේ ජීවිතය අවසන් වී ඇත (මම හිටියේ නේවාසිකාගාරයේ නිසා මම එය දුටුවේ නැත).

චූටී ගේ කල්කිරියාව ද ඉතාම නරක අතට හැරෙන්නේ මේ කාලයේදී ය. කම්මැලි අලයක් බවට පත් වූ චූටී, බහිස්රාවී කටයුතු නිවස ඇතුලේම ඉටු කරගන්නට පටන් ගත්තේය. අන්තිමේ ඔපීසියේ ඩ්‍රයිවර් අංකල් "කෝ ඕකව මට දෙන්න" යයි ඉදිරිපත් වී ඌ ගෙන ගොස් හේනකඩුව පන්සලේ තබා විත් තිබුණි. දැන් මා කියන දෙය කිසි කෙනෙක් විශ්වාස නොකිරීමට ඉඩ ඇතත් එය එලෙසින්ම සිදු වූ බවට සහතික වෙමි. දිනක් මහ රෑ "ඥාව්" හඬක් ඇසී දොර ඇර බැලූ අපට දකින්න ලැබුනේ දූවිලි නාගෙන හෝන්දු මාන්දු වී සිටි චූටී ය. හේන කඩුවේ සිට හම්බන්තොට ට (වාහනයකින් නම් පැයක දුර) ඌ ඉව පාර ඔස්සේ පැමිණ ඇත. මුල සිටම චූටී ට කැමැත්තක් නොදැක්වූ අම්මා, වහාම ඌ ව ගෙට ගත්තා පමණක් නොව ඌ මැරෙන තුරුම නැවතත් කාටවත් ගෙන යන්නට නොදුන්නාය. කෙසේ නමුත් චූටී ට මගේ තිබූ ආදරය නැති බංගස්තාන වී ගියේ, වැසි දිනක වහලෙන් වැටී අප අතට පත් වූ පුංචි ලේන් පැටව් දෙන්නා ට ෂොට් එක දීමෙන් පසුවය. පසු කලෙක චූටී ගේ මරණය ද ඩිකී ට සමාන ආකාරයෙන්ම සිදු විය (එයද මම දුටුවේ නැත).

මෙකල අපිට මාළු ටැංකි පිස්සුවක් ද සෑදී තිබිණි. මාළු ටැංකිය අස් කරද්දී මගේ අතින් එයට බඩු හම්බ වුනු නිසා මාළුන්ට යන එන මං නැති වූයෙන් උන් ටික තාත්තාගේ යහළුවන් අතට පත් විය.

හම්බන්තොටින් අප පැමිණියේ බෙලි අත්ත ට ය. ඒ ආවේ කිසිම සුරතලෙක් නැතුව හිස් අතිනි. ඒ වන විට මගේ පාසල තිබූ නගරය ආසන්නයේ අපේම නිවසක් තනා තිබූ නිසා මම නේවාසිකාගාරයෙන් ඉවත්ව එහි නැවතුනෙමි (එසේ කළ හැකි වූ යේ අපේ ලොකු නැන්දලාගේ ගෙදර තිබුනෙත් එකම වත්තේ නිසා ය). මේ කාලයේ මගේ තනියට හදා ගන්නට ගත් ලේනා (ඌ ට නමක් තිබුනේ නැත) නැන්දලා ඇතුළු සියලු දෙනාම හපා කන්නට පටන් ගත් නිසා උගේ විශාල කූඩුව බැල්කනියේ තබා දොර ඇර ඌ ට යන්නට ඉඩ හැරියෙමු.

ඒ කාලය වන විට මම උ. පෙළ ආරම්භ කර තිබූ බැවින් තාත්තලාද නිල නිවස ට වඩා අපේ ගෙදර කාලය ගත කළහ. ලේනාගෙන් හිස් වුන කූඩුවට පැමිණියේ ලව් බර්ඩ්ස් ජෝඩු කිහිපයකි. උන් නම් බොහෝ කාලයක් පැටවුන්ද සදමින් එහි විසූහ.

ඉන්පසුව අප නිවසට පැමිණියේ පොමනේරියන් බ්‍රෑන්ඩ් එකේ (ගැහැණු) බල්ලෙකි. ඌ අපේ ගෙදරට ගෙනාවේ තාත්තාය. සාමාන්‍යයෙන් අපේ තාත්තා ගේන බල්ලන්, හොඳ බලු ගතිගුණ ඇතුව නොහැදෙන බව පවුලේ පිළිගත් මතයකි. තාත්තා ගෙදරට ගෙනෙන  බල්ලන්ට සැරක් කියා නාමයක් පිහිටන්නේ නැත. කරන්නෙම ගම වටේ කරක් ගසන එකය. වත්තට එන අනෙක් බල්ලන් එළවීම සාමාන්‍ය බල්ලෙකුගේ සිරිත වුවත් අපේ ගෙදර බල්ලන් කරන්නේ උන් එක්ක සෙල්ලමට යන එකය.

"ෂෙරී" නම් වූ මැය ඉවක් බවක් නැතුව ගමේ කරක් ගැසීමට පටන් ගත් බැවින්ද විශේෂයෙන්ම උගේ ජෙන්ඩර් එක සුබ නැති බැවින්ද ඌ ගෙනා දිහාටම ගිහින් දීමට අපට සිදු විය. ඉන්පසුව නම් උගේ හැසිරීම හොඳ අතට හැරුණු බව අපට ආරංචි විය. එහා ගෙදර ලොකු නැන්දලාට බලු පැටියෙක් උවමනා වී තාත්තා කොහෙන්දෝ එකෙක් හොයාගෙන ගෙදර ආවේය.  ඉක්මනින් නැන්දාගේ පුතාට කතා කළ අම්මා කීවේ අපේ තාත්තා බලු පැටියා එහාට ගෙනත් දෙන්න කලින් ඇවිත් ඌ රැගෙන යන ලෙසය. එය එලෙසම ඉටු උන හෙයින් ඌ (බීනු) නම් හොඳට හැදී නැන්දාගේ ගෙදරත් අපේ ගෙදරත් දෙකම මුර කළේය. ෂෙරී සිටි කාලයේ දීම අපේ ගෙදරට කළුම කළු බැලලියක් ද කඩා පාත් වී සිටියාය. අපේ මල්ලී ඌ ට දැමූ නම "චක්නෝරිස්" ය.

ෂෙරී ත් නැතුව පෙට්ලස් වී සිටි කාලයේ අපේ ගෙවල් වලට නුදුරෙන් විසූ රානි නැන්දලා ගේ බල්ලා වූ "සීබා" අප නිවසට යාම් ඊම් පටන් ගත්තේය. ඒ නම් පුදුම බල්ලෙකි. බඩගින්නේ මළත් ඌ කෑම කන්නේ නෑයෙක් ගේ ගෙදරින් පමණි. රානි නැන්දලා දින කිහිපයක් ගෙදරින් පිට වී සිටියොත් ඊට අල්ලපු ගෙදර ඇන්ටි දෙන කෑම නොකා ඌ අපේ ගෙදර දුව එන්නේ හති දාගෙනය. ඉතින් ඇන්ටි ට මල අතේය. මූ කරපු අප්සට් ම වැඩේ මම පන්ති යන විට පස්සෙන් ඒමය. කොල්ලෝ හැරි හැරි බලමින් අප දෙදෙනා පසු කර බයිසිකල් පාගති. ලැජ්ජාවේ බැරිය. යන්න කිව්වාට අහන්නෙත් නැත. කිව්වා නාහන එවුන් සමග පාරේ වලි දාගන්නත් බැරිය. මමත් ඉතින් නොදුටුවා සේ යමි. හැබැයි සීබා වල් බලු ගැන්සියක් සමග සිටිනු බැරි වෙලාවත් අපි දැක්කොත් ඌ ට අම්බානකට ලජ්ජා සිතේ. පටස් ගා එතනින් මාරු වන ඌ සති ගානක් යන තුරු අපේ මූන බලන්නට එන්නේ නැත. ඒ වගේම ඌ ඉතාමත් හොඳ දරුණු ගනයේ ආරක්ෂකයෙකු බවද කිව යුතුය.

අවසානයටම අපේ ගෙදරට ආවේ "රොකී" නම් ලයන් ෂෙපර්ඩ් වර්ගයේ බල්ලෙකි. ඌ නම් ගෙනාවේ මල්ලී ය. එහෙත් උගේ ගතිගුණ ද ෂෙරී ට නොදෙවැනි විය. ගාම්භීර කටහඬ ක් හිමිව තිබුනද ඌ ආසාවට බිරුවේ නැත. අම්මා නම් කීවේ "මොන ෂෙපර්ඩ් ගෙනාවත් ඔච්චර තමා" කියාය. අවසානයේ ඌ ටද උන්හිටි තැන් බලා යාමට සිදු වූයේ බල්ලන් බලා ගැනීමට අපේ ගෙදර බලු බල්ලෙක් නැති වූ බැවිනි. මල්ලිලා දෙදෙනාම නිවසේ නැත. මම රටෙත් නැත. සුරතලුන් ඉල්ලා නහයෙන් අඬන්නට කෙනෙකුත් නැත. තාත්තාට හිතුනොත් කවදාහරි තවකෙක් හදා ගනු ඇත. එහෙත් ඌ ටද බලු ගතිගුණ නොපිහිටන බවට සැක නැත.