දවසකට හරි රජතුමා - රාජාවලිය XVIII

රාජාවලිය නොනැවතී ඉදිරියට :)

පහුගිය රාජාවලිය ලිපියෙන් අපි අන්තිමට කතා කරේ මහානාම රජතුමා ගැන. මතක ඇතිනේ ඔහු අයියා මරලා ඔහුගේ බිසව පාවා ගත්ත හැටි. ඉතින් මහානාම රජතුමාට මේ අග බිසවගෙන් ලැබුණේ දුවක්. ඇය "සංඝා" කුමරිය. තවත් දෙමළ බිසවකගෙන් රජතුමා ට ලැබෙනවා පුතෙක්. ඔහු "සොත්තිසේන". සංඝා කුමරිය විවාහ වෙලා තියෙන්නේ රජතුමා ගේ ඡත්තගාහක තනතුර (සේසත භාරකරු) දැරූ කෙනා සමග.

සොත්තිසේන ඇරෙන්න රජතුමා ට වෙනත් පිරිමි දරුවන් ඉඳලා නැහැ. ඉතින් රජු ගේ අභාවයෙන් පස්සේ රජකම හිමි වෙලා තියෙන්නේ මේ සොත්තිසේන කුමාරයාට. හැබැයි ඉතින් මේකට සංඝා කුමරිය ඇතුළු අනෙක් ඇමතිවරු කැමති වෙන්නේ නැහැ. අභිෂේකය තිබුණු දින රාත්‍රියේ ම සොත්තිසේන රජතුමා මරවන්න මේ අය කටයුතු කරනවා. ඉතින් සොත්තිසේන රජතුමාට රජකම් කරන්න ලැබුණේ එකම එක දවසයි. ඉන් පස්සේ රජකම හිමි වෙන්නේ සංඝා කුමරියගේ ස්වාමියා වන ඡත්තගාහක ට (ක්‍රි. ව. 434 - 435).

ඔහුටත් රජකම් කරන්න ලැබෙන්නේ අවුරුද්දක් පමණයි. ජත්තගාහක මියයන්නේ ලම්භකර්ණ රාජ වංශයේ අවසානය සනිටුහන් කරමින්. ඉන්පසු රජකම ට උරුමක්කාරයින් නැති වූ නිසාත් රටේ ස්ථාවර භාවය රැක ගැනීමට අවශ්‍ය වූ නිසාත්, ජත්තගාහක ගේ මරණය රට වැසියාගෙන් වසන් කරන්න සංඝා ඇතුළු ඇමති මණ්ඩලය උත්සාහ කරනවා. රජුගේ දේහය ඇතුළු උයනේම භූමදානය කරලා මිත්සෙන් නම් සොරෙක් රජ තනතුරේ තබනවා. මිත්සෙන් රජතුමා තවත් අවුරුද්දක් රජකම් කරනවා (ක්‍රි. ව. 435 - 436).

මේ අතරේදී තමයි ලක්දිව තවත් ද්‍රවිඩ ආක්‍රමණයකට ලක් වෙන්නේ. පන්ඩු, පාරින්ද, ඛුද්ද පාරින්ද, තිරිතර, දාථිය, පීථිය නම් වන මොවුන් මිත්සෙන් රජුගෙන් අනුරාධපුර බලය අල්ලා ගන්නවා. පළමුව රජ කරන්නේ පන්ඩු නම් ද්‍රවිඩයා (ක්‍රි. ව. 436 - 441). මේ ද්‍රවිඩ පාලනය නිසා රටේ වංශවතුන් රුහුණු දිශාවට සංක්‍රමණය වෙනවා. මෙසේ සංක්‍රමණය වූවන්ගෙන් මෞර්ය වංශයට අයත් ප්‍රභූවරයෙකුට "ධාතුසේන" නම් පුතෙක් සිටි අතර මේ කුමාරයා කුඩා කලම ඔහුගේ මාමා කෙනෙකු වන "මහානාම" හිමි ළඟ පැවිදි කරවන්නේ රාජකීය ලක්ෂණ පිහිටි කුමරුගේ ආරක්ෂාව සඳහා. මහානාම හිමි, කුමරු රැගෙන කලා ඔය අසබඩ පිහිටි ආරාමයකට ගොස් ඔහුට ශිල්ප ආදිය ලබා දෙනවා.

පන්ඩු නම් ද්‍රවිඩයා මිය ගිය පසු ඔහුගේ පුත්‍රයා වන පාරින්ද රජ වෙනවා. ඉන් වැඩි කල් නොගොස් රජකම, ඔහුගේ සොහොයුරු ඛුද්ද පාරින්ද අතට යනවා (ක්‍රි. ව. 441 - 447). මේ වෙද්දී ධාතුසේන කුමාරයා තරුණ වියට එළඹී සිටි නිසා ඛුද්ද පාරින්ද සමග සටනට ගියත් ඔහු පරාජය කිරීමට හැකි වෙන්නේ නැහැ. ඔහුගේ අභාවයෙන් පස්සේ රජකම ලැබෙන්නේ තිරිතර ට. ඔහු ධාතුසේන කුමරු සමග කළ සටනේදී මිය ගිය බවට විශ්වාස කරන අතර ඉන් පස්සේ රජකම ලැබෙන්නේ දාථිය ට (ක්‍රි. ව. 447 - 450). දිගටම සටනේ යෙදෙන ධාතුසේන කුමරු, අවසාන ද්‍රවිඩයා වන පීථිය (ක්‍රි. ව. 450 - 452) ද මරා රජකම ලබා ගන්න සමත් වෙනවා.

මේ ආකාරයට මෞර්ය රාජ වංශයේ ආරම්භය ඇති වෙනවා. මෞර්ය වංශයත් ලම්භකර්ණිකයන් මෙන් ශ්‍රී මහා බෝධියත් සමග දඹදිවින් පැමිණි වංශයක් බවට සැලකෙනවා. ධාතුසේන රජතුමා ගැන කතා කරද්දී කතා නොකරම බැරි දෙයක් තමයි වාරි කර්මාන්තය. ඉතා උසස් තාක්‍ෂණයක් යොදා නිර්මාණය කළ යෝධ ඇල හෙවත් ජය ගඟ කලා වැවේ සිට තිසා වැවට ජලය ගෙන යාම සඳහා තැනවූවක්. ප්‍රසිද්ධ "කලා වැව" ත් මෙතුමාගේ නිර්මාණයක්. කලා වැවට නම ලැබුණු විදිහ අපි පොඩි කාලේ සිංහල පෙළ පොතේ තිබුණා කාටත් මතක ඇති. එනම්, වැව් බැම්මේ සිදුරකින් ජලය කාන්දු වෙන හැටි දුටු "කාල" නම් කුඩා ළමයා දිවි නොතකා සිදුරට දෑත් ඔබාගෙන උදව් ලැබෙන තුරු එය වළක්වා ගෙන සිටි නිසා ඔහුගේ නමින් කලා වැව ලෙස වැවට නම් තැබූ බවයි. ධාතුසේන රජුගේ නිර්මාණයක් වන වැව අසළ ඇති අවුකන පිළිමයේ නෙත් දෙක වැවේ මැද්දට යොමු වන ලෙස තනා ඇති බවට මතයක්ද පවතිනවා.

කොහොම උනත් ධාතුසේන රජතුමාගේ අවසාන කාලය නම් එතරම් මිහිරි එකක් නෙමෙයි. ඒ ගැන අපි ඊ ළඟ රාජාවලිය ලිපියෙන් කතා කරමු.

ප. ලි. : මහාවංශය ලිවුවේ, ධාතුසේන කුමරු පැවිදි කරවූ "මහානාම" හිමි යයි පැවසෙනවා.