කොහොමහරි ඔන්න ඒක කියෙව්වට පස්සේ තමයි මට මේ යුදෙව්වෝ ගැන හොයන්න උණක් හැදුනේ. ඊට පස්සේ මට මතක් උනා අර හරී කියලා හරිම ඇක්ටිව් විදියට බ්ලොග් පෝස්ට් දාන එක්කෙනෙක් ඉන්නේ, අන්න එයා සෑහෙන කාලෙකට කලින් ලියපු පොරොන්දු වූ දේශය කරා කියන කතා මාලාව. අන්න ඒක මතක් උනාට පස්සේ අර හැදිච්ච උණ නිව්මෝනියාවට හැරුණා. ඉතින් මේ ගැන හොයලම මිස ගොඩ ඒමක් නැහැ.
ඔන්න එහෙනම් හරියගේ කතා මාලාවෙන් පටන් ගත්තා මුල සිට කියවන්න. හරී ඒ කතාව පටන් අරගෙන තිබුනේ ජාකොබ් කියලා මනුස්සයෙක්ගෙන්. එයාගෙන් ඊශ්‍රායෙල් ජාතිය බිහි වෙච්ච හැටි තමා කියලා තිබුනේ. ඒ ජාතිය බිහි උනේ ජාකොබ් ගේ සීයා වෙච්චේ ආබ්‍රහම් සහ දෙවියන් වහන්සේ අතර ඇති වුන ගිවිසුමකට අනුව කියලත් හරී කියලා තිබුණා. ආබ්‍රහම් කියන්නේ කාටවත් කරදරයක් නැතිව හොඳින් ජීවත් වෙච්ච මනුස්සයෙක් ලු. එයා වයසට යනකන්ම ඔහුටත් ඔහුගේ බිරිඳ සාරා ටත් දරුවෙක් ලැබුනේ නැහැ ලු. ඉතින් මේකට හොඳටම හිතේ දුකෙන් ඉඳපු ආබ්‍රහම් දවසක් දෙවියන් වහන්සේට මොර ගැහුවලු නේ දරුවෙක් නෑ කියලා. ඒකෙ ප්‍රතිඵලයක් හැටියට ලු අර ගිවිසුම ඇති උනේ. ඒකට අනුව ආබ්‍රහම්ගෙන් මහා ජාතීන් බිහි කරනවා කියලා දෙවියන් පොරොන්දු උනාලු. ඒ ගිවිසුමට අනුව තමා එයාගෙන් පැවතෙන ජාතියේ අය අර "චර්මඡේදනය" කියන එක එහෙම කරන්නේ.
දරුවෙක් නැති කම හින්දා තමන්ගේ මනුස්සයා දුක් වෙන හැටි බලාගෙන ඉන්න බැරි හින්දාම සාරා තමන්ගේ ඊජිප්තු සේවිකාව වන "හේගාර්" ව ආබ්‍රහම්ට පාවලා දෙනවා, මැය ගෙන් වත් දරුවෙක් ලබා ගන්න කියලා. ඉතින් හේගාර්ට ලැබුන දරුවා තමයි "ඉෂ්මයෙල්". මුස්ලිමුන් පැවතෙන්නේ ඉෂ්මයෙල් ගෙන් කියලයි කියන්නේ. ෆැමිලි ට්‍රී එකේ මේ අත්ත ගැන එච්චර හොයන්න බැරි වෙච්ච නිසා ඒ ගැනනම් වැඩිය කියන්න දන්නේ නැහැ. පස්සේ වෙලාවක ඒ ගැනත් හොයලා බලන්න ආසාවෙන් තමා ඉන්නේ.
කෝම හරි මේ ඉෂ්මයෙල් ලැබුනට පස්සේ ඔන්න සාරාටත් දරු ගැබක් පිහිටියා ලු. සාරාගෙන් ආබ්‍රහම්ට ලැබුණ දරුවා තමයි "ඊසාක්". ඒ කියන්නේ දෙවියන් වහන්සේ ආබ්‍රහම්ට පොරොන්දු වූ දරුවා. පොරොන්දුව අනුව ඊශ්‍රායෙල් ජාතිය බිහි වෙන්නේ මොහු හරහා.
කොහොම උනත් තමන්ගේ සුජාත දරුවා ලැබෙන තුරු ඉවසීමෙන්, දෙවියන් කෙරෙහි විශ්වාසයෙන් නොඉඳ ආබ්‍රහම් අනියම් ආකාරයකින් දරුවෙක් ලබා ගැනීමේ විපාක ඔවුන් පසු පස්සේ අද වන තුරුත් එනවා කියලයි කියන්නේ. ඒ කියන්නේ ඊශ්‍රායෙල් පලස්තීන ගැටුම් ගැන.
එක ජාතියක් වෙනුවට එකම පියාගෙන් පැවතෙන ජාතීන් දෙකක් බිහි වීම (වෙනස් මව්වරුන්ගෙන් උනත්). ඒ ජාතීන් දෙක එකම ශුද්ධ වූ බිම් කඩකට උරුම කම් කියමින් ඇන කොටා ගැනීම.
නොඉවසිල්ලේ ප්‍රතිවිපාක දැක්කා නේද? ඔන්න කවුරු කවුරුත් මීට පස්සේ ඉවසිල්ලෙන් වැඩ කරනවා හොඳයි මේ වගේ කාරණා සම්බන්ධව ;).
එතකොට ඊසාක් ගේ බාල පුතා තමයි ජාකොබ් කියන්නේ. එතන ඉඳන් ජාකොබ්ගේ දරුවන්ගෙන් ඊශ්‍රායෙල් ජාතිය බිහි වෙච්ච හැටිත් ඔවුන්ට ඔවුන්ගේ පොරොන්දු වූ දේශය වෙච්ච ඊශ්රායලය ලැබිච්ච හැටිත් (ඉස්සර නම් කානාන් දේශය) හරිම ලස්සනට හරී ලියලා තියනවා. ඔවුන් මිසරයේ පරම්පරා ගානක් වහල් කම් කරලා අන්තිමේ මෝසස්ගේ නායකත්වය යටතේ එයින් මිදිලා පොරොන්දු වූ දේශයට එන අතර මගදී දස පනත ලැබුන හැටි එහෙමත් ඒකෙ විස්තර කරලා තිබුණා.
ඉතින් එහෙමයි ඔවුන් කානාන් දේශයට ඇවිත් තමන්ගේම කියලා රටක් ගොඩ නගා ගන්න මුල් පියවර තිබ්බේ. ජාකොබ්ගේ පුත්තු දොළොස් දෙනාගෙන් ඇති වෙච්ච ගෝත්‍ර වලට වෙන වෙනම ඊශ්‍රායලයේ ප්‍රදේශ වෙන් කරලා ඒ ප්‍රදේශ පුතුන් ගේ නම් වලින් හඳුන්වපු හැටි හරී ගේ ලිපියේ විස්තර කරලා තිබුණා. ඒ ගෝත්‍ර දොළහෙන් එක ගෝත්‍රයක් තමා ජුදා ගෝත්‍රය. පැහැදිළි වෙන්නත් එක්ක අවසානයේ රට බෙදපු විදිහ දැක්වෙන සිතියම පහලින් දානවා.
කොහොම උනත් ඒ වෙද්දී බිලිඳු බිලි පූජා ආදිය පවත්වමින් ගෝත්‍රික දිවි පෙවෙතක් ගෙවපු කානාන්වරුන්ගේ දේශයට පිවිසෙන එක ඔවුන්ට එච්චර ලේසි උනේ නැහැ. කානාන්වරුන්ගේ තිබ්බ මේ ම්ලේච්ඡ ගති සිරිතුත් හේතුවක් උනාලු දෙවියන් වහන්සේ කානාන් දේශය ඊශ්‍රායෙල්වරුන්ට ලබා දෙන්න පොරොන්දු වෙන්න. කානාන් දේශයේ ජීවත් වෙච්ච හැම ජාතියක්ම වගේ මොවුන් එක්ක සටනට ආවා.
ඒ අතරවාරයේ තමයි ගෝත්‍ර දොළහෙම ඊශ්රායෙල්වරු එකතුවෙලා ඔවුන්ගේ පළමු රජු හැටියට "සාවුල්" පත් කරගන්නේ. ඔහු අර ගෝත්‍ර දොළහෙන් බෙන්ජමින් ගෝත්‍රයට තමා අයිති වෙන්නේ. මේ කාලයේදී පිලිස්තිවරු එක්ක ඇති වෙච්ච සටනකදී ගලායත් කියන යෝධයාව පරද්දපු පුංචි ඩේවිඩ් ගැන හරී ලියලා තියනවා දාවිත්ගේ ගල් පටිය කියන ලිපියේ. ඒකත් රස කතාවක් තමා.
ඉතින් සාවුල් රජ්ජුරුවොන්ට බැරි වෙච්ච වැඩේ මේ ඩේවිඩ් කියන කොලු ගැටයා කරපු නිසා ඔහු වීරයෙක් බවට පත් වෙනවා වගේම සාවුල් ගෙන් පස්සේ රජ වෙන්නෙත් මේ ඩේවිඩ් එහෙම නැත්නම් දාවිත් තමා. ඔහු අයත් වෙන්නේ ජුදා ගෝත්‍රයට. ජේසුස් වහන්සේත් මේ දාවිත්ගේ පරම්පරාවේ කෙනෙක් කියලයි කියන්නේ.
දැන් ඉතින් මේ වීර නායකත්වය යටතේ ඔවුන් සටන් ජයග්‍රහණය කරාට පස්සේ ඩේවිඩ් රජතුමාගේ එකම අභිප්‍රාය උනේ ගෝත්‍ර මානසිකත්වයෙන් මිදිලා ඊශ්රායලය එකම රටක්, ජාතියක් බවට පත් කරන එක.
ඒ සඳහා මුලින්ම ඔහු කළේ අගනගරය පිහිටුවන්න සුදුසු තැනක් බලන එක. කිසිම ගෝත්‍රයකට අයිති නොවෙන බිම් කඩක් ඒ සඳහා සුදුසුයි කියලා ඔහු හිතුවා. හරියට ඇමරිකාවේ වොෂින්ග්ටන් D . C . වගේ. ඒ තමා බෙන්ජමින් ප්‍රදේශයත් ජුදා ප්‍රදේශයත් අතර මායිමේ පිහිටි "ජෙරුසෙලම".
ජෙරුසෙලමේ ඔවුන්ගේ ශුද්ධ වූ දේවස්ථානය (Holy temple එහෙම නැත්නම් Zion) ඉදි කරන්නේ ඩේවිඩ් ගේ පුතා වන "සොලමන්". ඒ ක්‍රි. පූ 957 දී. මෙය ඊශ්‍රායෙල්වරුන්ට ලෝකේ ඇති වැදගත්ම, පූජනීයම ස්ථානය කිව්වොත් හරි. හරියට ලාංකිකයින්ට දළදා මාලිගාව වගේ.
දෙවියන් වහන්සේ ආබ්‍රහම්ව පරික්ෂා කරන්න හිතාගෙන ඔහුගේ පුතා ඊසාක්ව තමන්ට බිලි දෙන්න කියලා අණ කලාලු නේ. අවසාන මොහොතේ දේව දූතයෙක් ඇවිත් මේ වැඩේ නතර කළා ලු. මෙන්න මේ සිද්ධිය උනේ ජෙරුසෙලමේ "මවුන්ට් මොරයා" නම් ස්ථානයේදී ලු. ඒ නිසා Holy temple ඉදි කරන්න එතන තෝරා ගන්න ඇති. අදටත් යුදෙව්වන් යාඥා කරන්නේ ජෙරුසෙලම පිහිටි දිශාවට හැරිලා. ආගමික වශයෙන් විතරක් නෙමෙයි භූගෝලීය වශයෙනුත් ජෙරුසෙලමේ වගේම ඊශ්රායල් රටෙත් ලොකු වැදගත් කමක් තියනවා. කතාවට කියන්නේ ජෙරුසෙලම පිහිටලා තියෙන්නේ ලෝකේ හරි මැද කියලා (දෙවියන් තෝරාගත් ජාතියට ඊශ්‍රයලයම දෙන්න හිතුවේ මේ හින්දද දන්නේ නෑ නේද?).
බටහිරින් යුරෝපයටත් නැගෙනහිරි ආසියාවටත් පහළින් අප්‍රිකාවටත් මැදි වෙච්ච ඊශ්රායලය සහ රට මධ්‍යයේ පිහිටි ජෙරුසෙලම.
මේ තියෙන්නේ තවත් ලස්සන පින්තූරයක්.
ඔය පින්තූරේ මැද බුබුලක් වගේ පේන්නේ Holy temple නෙමේ හොඳේ. ඊශ්‍රායෙල්වරුන්ගේ temple එක විනාශ උනාට පස්සේ කාලෙක මුස්ලිම්වරුන් එතන ඉදි කරපු Dome of Rock කියන එක තමා ඔය පේන්නේ. ඒවා ගැන ඉතින් පස්සේ කතා කරමුකෝ.
ඉතින් ඩේවිඩ් අගනගරය බවට පත් කරපු ජෙරුසෙලමේ සොලමන් ඔවුන්ගේ ශුද්ධ වූ පන්සල ඉදි කරනවා. මේ රජවරු සැළකෙන්නේ ඊශ්‍රායල ඉතිහාසයේ ශ්‍රේෂ්ඨ රජවරු හැටියට. හරියට අපිට දුටුගැමුණු විජයබා වගේ. සොලමන්ගේ රාජ්‍ය කාලය ඊශ්‍රායලයේ ස්වර්ණමය කාල පරිච්ඡේදයක් හැටියට සළකන්න පුළුවන්.
ඒත් අවාසනාවකට මේ ශ්‍රේෂ්ඨ සොලමන් රජතුමාත් දෙවියන්ගේ වචනයට පිටින් යනවා. Holy temple එකට නැගෙනහිරින් පිහිටි කඳු ගැටයක මොලැබ්වරුන්ගේ සහ අමොනයිට් වරුන්ගේ දෙවිවරුන් උදෙසා දේවස්ථාන ඉදි කරනවා. ඔහුගේ විදේශීය භාර්යාවන් නිසයි එහෙම කරන්නේ. ඒත් දෙවියන් වහන්සේ දස පනත දෙද්දී මොවුන්ට කිව්වනේ ඔවුන්ගේ එකම දෙවියා තමා විය යුතු බවත් වෙනත් දෙවි වරුන් පිළි නොගත යුතු බවත්.
ඒ නිසා මෙයින් උදහසට පත් වුන දෙවියන් වහන්සේ සොලමන්ට දැනුම් දුන්නලු "මාගේ වචනයට පිටු පෑමේ විපාක වශයෙන් මේ ඊශ්‍රායල රාජ්‍ය කැබලි වී ඔබෙන් ගිලිහී යනු ඇති. එය ඔබගේ පුත්‍රයාගේ කාලයේදී සිදු වනු ඇති. එහෙත් ඩේවිඩ් නිසාවෙන් මුළු රාජ්‍යම ඔහුට අහිමි නොවී එක කොටසක් පමණක් ඔහුට අයත් වෙනු ඇති"
කිව්වත් වගේම ඒක සිද්ධ වෙනවා. සොලමන්ගේ පුත් රෙඔබෝම්, සොලමන් තරම් බුද්ධිමත් කෙනෙක් නෙමේ. ඔහු රජ වුනාට පස්සේ වැඩිහිටි බුද්ධිමත් ඊශ්‍රායෙල්වරුන්ගේ උපදෙස් නොගෙන මෝඩ සගයින්ගේ උපදෙස් පිළිපැදීම නිසා ඊශ්රායලය දෙකඩ වෙනවා. රටේ උතුරු කොටසේ ගෝත්‍ර 10 කට අයත් ප්‍රදේශ එක බල ප්‍රදේශයක් විදියටත් (Kingdom of Israel) ජුදා සහ බෙන්ජමින් ගෝත්‍ර වලට අයත් දකුණු කොටස, ජෙරුසෙලමද ඇතුළුව, රෙඔබෝම් යටතේ තවත් බල ප්‍රදේශයක් හැටියත් (Kingdom of Judaa) වෙන් වෙනවා.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~
මෙයින් සෑහෙන කලකට පස්සේ, ඒ කියන්නේ ක්‍රි. පූ 600 දී විතර මේ රාජ්‍ය දෙකෙන් ගෝත්‍ර 10 ක් ජීවත් වෙච්ච ඊශ්රායල් රාජ්‍ය අසිරියානුවන් විසින් ආක්‍රමණය කරනවා. ක්‍රි. පූ 586 දී බැබිලෝනියා අධිරාජ්‍ය විසින් දකුණු රාජ්‍ය වූ ජුදා රාජ්‍යයත් ආක්‍රමණය කරනවා. මේ වෙලාවේදී තමයි බැබිලෝනියානුවන් විසින් ජෙරුසෙලමේ පිහිටි Holy temple එක කඩලා බිමට සමතලා කරලා දාන්නේ. ඉන් පස්සේ ජුදෙව්වන් බැබිලෝනියාවේ වහල් සේවයට අරගෙන යනවා.
කට්ටිය අහල ඇති නේද මේ සිංදුව?
"By the rivers of Babylon
There we sat down
Yea-eah we wept
When we remembered Zion"
ඔය තියෙන්නේ සිංදුව අහන්න කැමති අයට. ලස්සන සින්දුවක්...
ජුදා ගෝත්‍රිකයින් බැබිලෝනියාවට අරගෙන යන ගමනේදී බැබිලෝනියාවේ ගං තෙරක වාඩි වෙලා තමන්ගේ විනාස වෙලා ගියපු දේවස්ථානය මතක් කරමින් වැළපෙන හැටි තමයි ඒ ගීතයෙන් කියන්නේ. මධුරංග කාලෙකට කලින් ලියපු ජෙරුසෙලමේ බිඳ වැටීම පොස්ටුවේ මේ සිද්ධිය විස්තර සහිතව ලියලා තියනවා.
මෙතන මේ බැබිලෝනියාවේ ගං තෙර කියලා කියන්නේ යුප්‍රටීස් ගඟට වෙන්න ඕනේ. බැබිලෝනියාව කියන්නේ යුප්‍රටීස් ටයිග්‍රීස් ගංගා දෙක අතර පිහිටි මෙසපොතේමියානු ශිෂ්ටාචාරයට අයත් කොටසක් නේ. වර්තමානයේ හැටියටනම් ඉරාකයේ කොටසක්. මේ තියෙන්නේ ජුදෙව්වන් බැබිලෝනියාවට අරගෙන ගියපු මාර්ගය පෙන්වන සිතියම.
ඉතින් ජුදෙව්වන් බැබිලෝනියාවේ වහල් කම් කරපු කාලය අවසාන වෙන්නේ බැබිලෝනියා අධිරාජ්‍යය බිඳ වැටිලා පර්සියානු අධිරාජ්‍යයේ නැගී ඒමත් එක්ක.
පර්සියානු අධිරාජ්‍යයා වන "සයිරස්" ජුදෙව්වන්ට අවසර දෙනවා නැවත ජෙරුසෙලමට ගිහින් තමන්ගේ ශුද්ධ වූ දේවස්ථානය ගොඩ නංවන්න කියලා. ඒ ක්‍රි. පූ 516 දී. ඒ අනුව නැවතත් ජෙරුසෙලමේ දෙවැනි ශුද්ධ වූ දේව මන්දිරය ගොඩ නංවලා පර්සියන් අධිරාජ්‍යය යටතේ පාලනය වෙන රටක් බවට ඊශ්රායලය පත් වෙනවා.
මෙතනින් පස්සේ ප්‍රධාන වශයෙන් ඊශ්‍රායල්වරුන් හැටියට හැඳින්වෙන්නේ ජුදා ගෝත්‍රයේ අය. අර කලින් ගෝත්‍ර 10 ක් වාසය කරපු උතුරු කොටස අසිරියාවට යටත් උන තැන ඉඳලා ඔවුන්ට සිදු වෙච්ච දේ ගැන හරි හැටි තොරතුරක් හොයා ගන්න බැරි උනා. අද ඔවුන්ව හඳුන්වන්නේ 10 Lost tribes විදිහට. ජෙරුසෙලම පිහිටපු දකුණු කොටසේ හිටියේ ජුදා සහ බෙන්ජමින් ගෝත්‍ර නේ. එයිනුත් බහුතරය ජුදා.
ඉතින් second temple period කියන මේ කාලයේ තවත් අවුරුදු 500 ක් විතර යනකන් විශේෂ තොරතුරක් සඳහන් වෙන්නේ නැහැ. ඒ කාලය තුළ බයිබලයත් නිහඩයි, ක්‍රි. ව. 0 දී දවසක රාත්‍රී අහසේ අසිරිමත් වල්ගා තරුවක් පායන තුරු...
~~~~~~~~~~~~~~~~~
ශ්‍රේෂ්ඨ නරපති ඩේවිඩ් ගෙන් පැවතෙන ජුදෙව්වෙකු වූ ජේසුස් වහන්සේගේ උප්පත්තිය සිද්ධ වෙන්නේ ජෙරුසෙලමට දකුණින් පිහිටි බෙත්ලෙහෙමේ. ඒ වෙලාවේ ජේසු බිළිඳා බලන්න පෙරදිගින් ගිය රජ තුන් කට්ටුවේ එක්කෙනෙක් අපේ බාතිකාභය රජතුමා කියලත් මතයක් තියනවා.
ජේසුස් වහන්සේගේ ජිවිතයේ වැදගත් අවස්ථා (කැප කිරීම, අවසන් භෝජන සංග්‍රහය, මරණය වැනි) ජෙරුසෙලම සහ ඒ අවට ප්‍රදේශ සමග සම්බන්ධ වන නිසා ජෙරුසෙලම ක්‍රිස්තියානීන් ටත් වැදගත් තැනක් ළෙස සැළකෙනවා. ඉතින් ජේසු තුමාගේ උපතේ සිට මරණය දක්වා කාල පරිච්ඡේදය ගොඩක් දෙනා දන්නා එකක්. හරී ත් තවත් පෝස්ට් වැලක් ලිව්වා ජේසුස් වහන්සේ ගේ ජීවිත කතාව ගැන. ඒ ටික බැලුවොත් ඒ වෙද්දී තිබ්බ ජුදා සමාජය ගැන එහෙම හොඳ වැටහීමක් ගන්න පුළුවන්.
ඒ එක්කම කියන්නේ ඕනේ මේ වෙද්දී ඊශ්‍රායලයට අයත් ප්‍රදේශය රෝම අධිරාජ්‍යයට යටත්ව එහි කොටසක් හැටියටයි පාලනය උනේ. ඒකනේ ජේසුස් වහන්සේට මරණ දඬුවම ඉල්ලලා දෙන්න කියලා රෝමන් ආණ්ඩුකාරවරයෙක් වෙච්ච "පොන්තියුස් පිලාත්" ගාවට අරගෙන යන්නේ.
හැබැයි පිලාත් මරණ දඬුවම නියම කරන්නේ එයාගේ උවමනාවට නෙමෙයි. ජුදෙව්වොන්ගේ කෑගැහිල්ලට (මෙතන වැඩි හරියක්ම පූජක පන්තියේ සහ ඉහළ පන්තිවල අය තමා). අන්තිමට බැරිම තැන "මේ මිනිසාගේ ලේ ගැන මම නිදොස්" ය කියලා මරණ දඬුවම කැමති විදියට කරගන්න අවසර දීපු හැටි හරී ගේ ලිපියේ තියනවා. එවෙලේ ජුදෙව්වෝ කිව්වලු "එහෙනම් ඒ පාපය අප පිටත් අප දරුවන් පිටත් වැටේවා" කියලා. ඔවුන්ගේ ජාතිය මෙච්චර කලක් තැලිච්ච පොඩි වෙච්ච හැටි පේන්න තියෙද්දී ඒ කතාව ඇත්ත වෙලා කියලා හිතෙනවා නේද?
කොහොමහරි ඔන්න ජුදෙව්වෙක් වී උපන් ජේසුස් වහන්සේ ඉතිහාසය දෙකඩ කරන්න සමත් වෙනවා. ජුදෙව්වන් වගේම යුරෝපීයයනුත් ඔහුගේ අනුගාමිකයින් බවට පත් උනා. ලෝකයේ ආගම් අතරට ක්‍රිස්තියානි ආගමත් එකතු උනා වගේම එය ජුදා ආගමට වඩා ජනප්‍රියත් උනා. රෝමානුවන් හරහා එය යුරෝපයට පැතිරෙන්න ඇති.
ඉතින් ජේසුස් වහන්සේගේ මරණය සිද්ධ වෙන්නේ ක්‍රි. ව. 33 දී. ඊට පස්සේ තවත් අවාසනාවන්ත යුගයක් ජුදෙව්වන්ට උදා වෙනවා. මේ වෙද්දී රෝමන් වරුන් උතුරු ඊශ්රායලය (ගලීලය) වගේම දකුණු කොටසේ (ජුදයාව) පාලනයත් අතට අරගෙන නේ තිබුනේ. පාලන කටයුතු විතරක් නෙමෙයි ඔවුන් ජුදෙව්වන්ට හරි හරියට හිරිහැරත් කළා. ඒකේ ප්‍රතිඵලයක් හැටියට කොහෙත් වෙනවා වගේ රෝම අධිරාජ්‍යයට විරුද්ධ කැරළි කණ්ඩායම් බිහි වෙන්න පටන් ගත්තා. ඒවාට ප්‍රති උත්තර දීපු රෝමන්වරුන් අවසානයේදී ජෙරුසෙලමට කඩා වැදිලා ඔවුන්ගේ දෙවැනි ශුද්ධ වූ දේවස්ථානයත් බිමට සමතලා කරලා පුළුස්සලා දානවා. මේ විනාශය බලාගෙන ඉන්න බැරි වුනු ජුදෙව්වෝ විශාල ප්‍රමාණයක් සිය දිවි නසා ගත්තලු. මේ සිද්ධිය වෙන්නේ ක්‍රි. ව. 70 දී.
මේ තියෙන්නේ දැනට ඊශ්රායල් කෞතුකාගාරයේ තියෙන මේ දේව මන්දිරයේ අනුරුවක්.
අන්තිමේ එයින් නටබුන් හැටියට ඉතිරි වෙන්නේ අද western wall නමින් හැඳින්වෙන තාප්ප කොටස විතරයි. ඒ නිසයි ඔවුන්ට මේ තාප්පය අන් හැම දේකටම වඩා අද වටින්නේ. ඔවුන් මේකට යාඥා පවත්වනවා දැකලා ඇති නේද?
ඔවුන්ගේ පළමු දේව මන්දිරයත් දෙවැනි මන්දිරයත් විනාශ කිරීම සිහි කරලා අදත් ඊශ්රායල් ජනතාව ජාතික දිනයක් සමරනවා. සමරනවා කිව්වට ඒක "වැළපෙන දිනයක්" හොඳේ. "Mourning day"
කියලයි කියන්නේ.
ජුදා විවාහ උත්සවයකදී මේ සිද්ධි මතක් කරලා මනාල මහත්තයා වීරුවක් බිඳිනවා ලු. ඒ වගේම බොහොමයක් ජුදා ගෙවල්වල මෙය සිහි කිරීමට බිත්තියකින් කොටසක් සම්පූර්ණ නොකර ඉතිරි කරනවලු.
"If I forget thee, O Jerusalem, Let my right hand forget her skill"
ඉතින් මේ විනාශයෙන් පස්සේ ජුදෙව්වෝ 10000 කට අධික ගණනක් වහලුන් විදියට රෝමයට අල්ලාගෙන ගියාලු.
එයින් පස්සේ තමයි ජුදා ජාතිය තමන්ගේ හදවතට සමාන ජෙරුසෙලමෙන් ඈත් වෙලා ගිහින් යුරෝපයේ කොලනි වල ජිවත් වෙන්න පටන් ගත්තේ. ඒ විස්තරත් එයින් පස්සේ මොවුන් ගැන සෑහෙන විස්තරයකුත් තියන නිසා මේ ලිපිය මෙතනින් නැවත්තුවොත් හොඳයි කියලා හිතෙනවා. දැනටමත් හොඳටම දිග වැඩියි වගේ. කී දෙනෙක් මගින් හැරිලා ගියාද කියලා ෂුවර් නෑ :D
එහෙනම් ඉතින් මින් පස්සේ දෙවියන් වහන්සේ තෝරා ගත් ජාතිය වෙච්චි ජුදා ජාතියට හිමි වෙච්ච ඉරණමත් තවත් අවු. 500 කට විතර පස්සේ තවත් ආගමක් ලෝකෙට පහළ වෙච්ච හැටි එහෙමත් ඊ ළඟ ලිපියේ කතා කරන බලාපොරොත්තුවෙන් මම නවතින්නම්.
ප. ලි. ඔන්න දැම්මම කියන්නේ මේ ලිපියේ වැරදි තැන් ඕන තරම් තියෙන්න පුළුවන්. මොකෝ මම මේවා කියවලා බැලුවේ මේ ලඟදි නිසා. මේවා ගැන මීට වැඩි දැනුමක් තියන ඕන තරම් අය ඉන්නවා මේ බ්ලොග් අවකාසේ. ඉතින් පුළු පුළුවන් හැටියට වැරදි නිවැරදි කරන්න කියලා ඉල්ලනවා. ඒ වගේම මේ ලිපිය කිසිම ආගමකට, ජාතියකට අපහාස කරන්න ලියපු එකක් නොවන බවත් කියන්නම ඕන. කොහොමත් මට මේ ගැන පැත්තක් ගන්න විදිහක් නැහැ. මොකෝ මම යුදෙව්වෙක්වත්, ක්‍රිස්තියානිවත් මුස්ලිම්වත් නෙවෙයි හින්දා. ඕං එහෙනං මං ගියා. :)
ref
https://www.youtube.com/watch?v=baXIyOOTQBc
http://www.bible-history.com/map_babylonian_captivity/map_of_the_deportation_of_judah_overview.html
http://www.jewishhistory.org/the-destruction-of-the-second-temple/
https://www.youtube.com/watch?v=eg8csSMeC90
